گروه نهفت پای ثابت جشنواره ها. ميثم لباف خانيکی
باز هم حضور مجدد بسياری از گروه های شناخته شده درهجدهمين جشنواره موسيقی فجربر ادعای عدم پويايی و تحول در عرصه موسيقی کشورمان مهر تاييدی فرود آورد . ايستا بودنی که در زمينه موسيقی ايران کمابيش برتمام حوزه ها سيطره يافته است . اما جالب اينجاست که متوليان امر با دگرگونی ظاهری امسال يعنی غير رقابتی کردن ان باز هم بر بنيان های سال های گذشته که گويی به رويه ای اجتناب ناپذير مبدل گشته پای فشردند که نمونه بارز آن شرکت گروه برگزيده چهارمين جشنواره موسيقی جوان ، گروه نهفت به سرپرستی جهانشاه صارمی ، بود . گروهی که ديدن و شنيدن آن در جشنواره فجر عادتی شده است برای تماشاچيان ، داوران و نهفتيان و عادت را نتوان کنار گذارد که ترک آن ... .
اما آنچه شگفتی من را به عنوان يکی از شرکت کنندگان دربخش گروه نوازی موسيقی جوان ، راجع به گروه نهفت ، برانگيخت نکاتی بود که ذيلا به مواردی اشاره خواهد شد :
يک . نخستين نکته ای که به محض جايگيری اعضای گروه نهفت بيننده را متحير می ساخت سازبندی نامتجانس گروه بود.وجود يك سه تار درميان گروهي از سازهاي با حجم صدايي بالا نه تنها قابل توجيه با اصول سازبندي نمي باشد ، بلکه به نظر ميرسد حضور يک سه تار در چنين گروهی صرفا جنبه نمايشی داشت نه بهره وری صدايی ، اين موضوع که به ندرت در ترکيب ديگر گروه های شرکت کننده به چشم می خورد محال است که از نظر داوران محترم ان جشنواره مکتوم مانده باشد .
دو. نام وآوازه گروه نهفت به منزله گروهی با سابقه درخشان ، بازديد کنندگان جشنواره امسال را آماده شنيدن اثری کرده بود که عظمت آن گروه را به تماشا بگذارد . اما اجرای قطعاتی دردستگاه ماهور که به قول استاد ... درهمان جشنواره : سالهای سال است که می شنويم ، نتوانست شنوندگان را آنگونه که بايد و شايد اقناع سازد وشايد داوران را هم !
سه . تنظيم تک صدائی آثار اجرا شده با وجود در اختيار داشتن سازهای متنوع ، نيز از نقاط ضعف گروه نهفت بود . نواختن قطعات صرفا"ضربی به دنبال هم که با اجرای همزمان تمام سازها با يکديگر صورت می گرفت عطش شنيدن کاری چند صدايی را نمی توانست در شنونده فرو نشاند ولا بد در داوران هم !
چهار . اما دو نکته اساسی ديگر مربوط می شود به شرايط مطروحه در فراخوان چهارمين جشنواره موسيقی جوان . نخستين شرط ، شرط سنی شرکت کنندگان در جشنواره بود که فکر نمی کنم سرپرست گروه از اين شرط مستثنی باشد . سرپرستی جناب آقای صارمی با سنی اندکی بالا تر از بيست وسه سال ! ( متولد سال هزار وسيصدوسی وپنج ) شايد ديگر گروههای شرکت کننده را در سالهای آتی به جدی گرفتن شرايط شرکت در جشنواره بی اعتنا سازد . جالب آنجاست که آقای صارمی در اختتاميه جشنواره فجر خود هم به نوازندگان جوان می پيوندد . البته بنده در پی انکار جوان بودن ايشان نيستم ونکته دوم آنکه از شرايط شرکت در جشنواره جوان مقيد کردن آثار گروهی در قالب گوشه های رديف ويا موسيقی مقامی بود . که اين مورد توسط اغلب گروه هااز جمله گروه نهفت مورد اغماض قرار گرفت اما از چشم داوران هم ؟! در کنار کاستی های فوق الذکر کوک بودن سازها با هم بدون کوچکترين اختلا ف ؛ لباس فرم شکيل وجميل اعضای گروه وادای احترام هماهنگ به تماشاچيان از نکات قوت گروه بود . ولی معيار قضاوت داوران محترم کدام است ؟ الله اعلم !
انتقاد های وارده برگروه نهفت دال بر تحقير اين گروه نيست . بالا خره گروه نهفت گروهی است که شهرت خود را مديون اجرا های قوی ودلنواز در محافل هنری متعدد است نه چيز ديگر . اما شکوه بنده حقير آن است که در آن هنگام که آثار چند گروه با ارزيابی يکسان از جانب ارزيابان مواجه می شود بهتر آن نيست که به مطرح کردن گروهی پرداخته شود که کمتر مجالی برای ابراز وجود يافته است ؟ چه ايرادی دارد که گروههای غير تهرانی هم باور کنند که در عرصه های رقابتی حرفی برای گفتن دارندکه دارند . اگر سرپرستان جوان نيز بدانند که برای تراوش های هنری خود که در قالب تنظيم های زيبا متجلی می شود ارزش گذاری شايسته از سوی صاحبنظران اعمال می گردد مسلما" در آينده ، موسيقی سنتی کشورمان به جايگاه والا يی خواهد رسيد که سزاوار است . با اين وجود اگر به راستی اجبار واصراری برای گروه محترم نهفت برای شرکت در جشنواره فجر هر سال وجود دارد بهتر است که نه به عنوان منتخب گروه های جوان بلکه به منزله بخش ثابت ، تحت عنوانی ديگر به اجرای برنامه بپردازد .
سردبير : مطلب بالا انعکاس دهنده نظرات يکی از بينند گان وشنوندگانی است که در مورد اين گروه ارايه شده است . از پاسخ ويا توضيح سرپرست گروه ، نوازندگان ، اهل فن ويا دوستدارن گروه موسيقی نهفت استقبال می کنيم . لازم به توضيح است که نقد اثر ، گروه و... می تواند در اعتلای آن موثر باشد ، پس بدون هر غرضی همديگر را نقد کنيم . بيست ونهم فروردين هشتاد ودو .